ميو هاي که به دليل مصرف آب فراوان با ممنوعيت کشت در بسياري از دشت هاي کشور مواجه شده بود و قاعدتا بايد قيمت آن بيش از گذشته افزايش مي يافت، با کاهشي فراوان به حدود 400 تومان در هر کيلو رسيده است در اين وضعيت برداشت هندوانه براي بسياري از کشاورزان ديگر مقرون به صرفه نيست و هندوانه هاي فربه در مقابل آفتاب سوزان در پهنه دشت هاي وسيع مي مانند تا خشک شوند.

يک کاميون هندوانه؛ فقط 40 هزار تومان

افزايش قيمت هندوانه در سال گذشته بسياري از کشاورزان را به اين فکر انداخته بود که تا حد امکان دشت هاي خود را زير کشت هندوانه ببرند و در اين زمينه سرمايه گذاري فراوان صورت گرفت، اما نتيجه نه تنها اميدبخش نبود بلکه هندوانه کاران را پشيمان کرد.

روح الله بامري کشاورز اهل دلگان در استان سيستان و بلوچستان که هر سال منطقه محل سکونتش هندوانه زيادي را روانه بازار ميکند، ميگويد: صادر نشدن هندوانه از يکسو و خنک بودن نسبي هوا در کشور در ماه هاي اخير موجب افت قيمت هندوانه شده است.

او مي افزايد: کاهش قيمت هندوانه تا حدي بوده است که بابت يک کاميون با ظرفيت ده تن هندوانه به کشاورز 40 هزار تومان پرداخت ميشد و به همين دليل کشاورزان
از برداشت و فروش هندوانه منصرف شدند، زيرا اين مبلغ حتي کفاف دستمزد کارگران برداشت هندوانه را نيز نميکرد.

بامري با اشاره به رونق بازار هندوانه در سال گذشته اضافه ميکند: با توجه به قيمت هندوانه در سال گذشته، بسياري از مردم منطقه که شغل اصلي شان کشاورزي و دامداري است، گاو و گوسفند خود را فروختند و هندوانه کاشتند.

او با اشاره به هزينه هاي کاشت و داشت هندوانه ادامه مي دهد: امسال هزينه کشت غرقابي هندوانه حدود 5 ميليون تومان در هر هکتار و هزينه کشت قطره اي آن حدود 7 ميليون تومان در هکتار بود. مبلغ هنگفتي نيز بايد صرف خريد بذر هندوانه ميشد.

نتيجه وضعيتي که بامري تشريح ميکند آن شد که هندوانه هاي رسيده در بيابان ها رها شوند تا آن گونه که او ميگويد کشاورزان منطقه به خاک سياه بنشينند. آنان اکنون نه خريداري براي محصول کشاورزي خود دارند و نه دامي براي فروش و امرار معاش.

اما دليل صادر نشدن هندوانه هاي ايراني چيست؟

در سال گذشته و همچنين ايام اخير سطح گسترده اي از تبليغات منفي نسبت به هندوانه ايراني در سطح کشورهاي عربي منطقه که مصرف کننده اصلي هندوانه ايراني هستند به وجود آمده است.

داستان از آنجا آغاز شد که برخي از هندوانه هاي صادرشده به کشورهاي عربي داراي سوراخ هايي در سطح پوست بودند که ظاهر نامرغوبي به آنها ميداد و اين مساله، بهانه را به دست رسانه ها و شبکه هاي اجتماعي عربي داد تا شايعه مسموم بودن عمدي اين هندوانه ها را مطرح کنند.

حتي شبکه امارات در برنامه زنده تلويزيوني دو هندوانه ايراني حفره دار و بدون حفره را نمايش داد و سپس آنها را قاچ کرد، هرچند که پس از قاچ کردن، بافت ترد و قرمزي در پس پوست هردو هندوانه بود.

اين عرب هاي سواستفاده گر

سيدرضا نوراني رييس اتحاديه صادرکنندگان ميوه در مورد سوراخ هاي موجود در هندوانه ها چنين مي گويد: کشاورزان مناطق ايرانشهر و جيرفت با خشکسالي مواجه بودند و در زماني که هندوانه هاي آن بسيار کوچک بود، آفتي به هندوانه ها حمله کرد و پوست هندوانه ها را خورد.

او اضافه ميکند: اين آفت موجب ايجاد حفره هايي در پوست هندوانه ها شد ولي درمجموع با سم پاشي صورت گرفته اين آفت دفع شد ولي آثار ظاهري روي پوست هندوانه ها باقي ماند.

نوراني با اشاره به صادر شدن بخشي از اين هندوانه ها ادامه ميدهد: اين هندوانه ها که از نظر ظاهري مشتري پسند نبود صادر شد و کشورهاي عربي هم که به دنبال ايران هراسي بودند، دستاويزي براي اين کار خود يافتند و اعلام کردند اين هندوانه ها با سرنگ آلوده شده اند.

رسانه هاي کشورهاي عربي از تروريستي بودن اقدام ايران در صادر کردن چنين هندوانه هايي سخن گفته اند و اينکه ايران احتمالا قصد مسموم ساختن شهروندان کشورهاي عربي را داشته است. تصاوير هندوانه هايي که داراي حفره هايي در پوست هستند به صورت گسترده در شبکه هاي اجتماعي کشورهاي عربي منتشر ميشود و اين موضوع دامن ميزند.

اما پايگاه اينترنتي روزنامه القدس العربي نوشت موضوع «هندوانه هاي ايران » در پايگاه هاي ارتباط جمعي به جنجالي ميان کساني که خواستار تحريم محصولات ايران در واکنش به مداخله تهران در مسائل داخلي کشورهاي عربي هستند و کساني که کلا اين قضايا را مسخره مي کنند، تبديل شده است.

اعتراف عربها به سلامت هندوانه ايراني

به نظر ميرسد حتي برخي از رسانه هاي عربي نيز به مضحک بودن چنين ادعايي اعتراف دارند و يکي از مسئولان وزارت آب و محيط زيست امارات نيز آلوده بودن هندوانه هاي ايراني را رد کرده و گفته است: ما دراين باره بررسي کرديم و براي ما واضح شد که اين حفره مربوط به حشره اي است که به داخل بافت هندوانه نفوذ نمي کند و فقط پوست خارجي آن را سوراخ مي کند و بافت داخلي آن را به مصرف نمي رساند.

مؤسسه عالي بهداشت قطر نيز با صدور بيانيه اي، وجود هرگونه مشکل يا بيماري در هندوانه هاي ايراني صادر شده به اين کشور را تکذيب کرد و همه محصولات رسيده
به قطر را سالم عنوان کرد. در بيانيه اين موسسه آمده است: ما بررسي هاي لازم را بر روي محصولات وارد شده از ايران انجام داديم و هيچ مشکلي در آن پيدا نکرديم.
با وجود اين تکذيب ها، محموله هاي متعددي از هندوانه ايران از بازار کشورهاي عربي برگشت خورده است و راه براي صادرات هندوانه دشوار شده است.

جوسازي عليه هندوانه هاي ايران در ميان کشورهاي عربي در حالي انجام مي شود که کشورهاي ديگر هدف هندوانه هاي ايران با استانداردهاي سخت گيرانه تر چنين مسائلي را مطرح نکرده اند، چنان که محمدعلي باغستاني معاون وزارت جهاد کشاورزي ميگويد هندوانه ايران در حال حاضر به ترکيه و آلمان صادر ميشود و ترکيه و آلمان با استانداردهاي سختگيرانه تر شبهه اي نسبت به آلودگي هندوانه هاي ايراني وارد نکرده اند و محصولي از اين کشورها برگشت نخورده است. حتي ترکيه هندوانه ايران را با بسته بندي جديد به کشورهاي ثالث صادر مي کند.

طبل توخالي دستگاه ديپلماسي، کشاورزان را به خاک سياه کشاند

عبور هندوانه هاي ايراني از قرنطينه کشورهاي عربي سالم بودن آنها را تاييد ميکند. باغستاني ميگويد هندوانه ها قرنطينه امارات را طي کرده اند و سپس وارد بازار شده اند بنابراين اگر آنها آلوده بودند از توزيع آنها جلوگيري مي شدکه اين کار نشده است.

تمام اينها درحالي رخ مي دهد که دولت دهم نتوانسته است از ظرفيت ديپلماسي اقتصادي براي حل اين مشکل استفاده کند. ماجراي عيب گذاشتن و ايراد اتهام به محصول کشاورزان ايران، حاصل ديپلماسي ضعيف دولت در منطقه است. عليرغم تبليغات دولت مبني بر ارتباطات تجاري پسابرجام، شاهديم که محصولات کشاورزي ايران در کشورهاي عربي پذيرفته نمي شود و در روسيه نيز برگشت مي خورد.

شايد لازم باشد کشاورزان براي احقاق حق خود، سوالاتي جدي از دولت و دستگاه ديپلماسي کشور بپرسند به هر حال هندوانه ها محملي براي موج سواري رسانه هاي عربي عليه ايران فراهم کرده است و با وجود اعلام بي ضرر بودن هنداونه هاي ايراني، رسانه هاي عربي کماکان مساله هندوانه ها و ساير محصولات صادرشده از ايران را برجسته ميکنند.

طبيعي است که گزارش ها و تحليل ها در اين مورد با چاشني مسائل سياسي و چالش هاي منطقه اي و بين المللي ميان ايران و کشورهاي عربي نيز همراه باشد، مساله اي که هراز گاهي رسانه هاي عربي با بهانه هاي مختلف به آن دامن ميزنند و اينک هندوانه بهانه محوري است.

اما همين موضوع که حتي برخي رسانه ها نيز آن را مضحک دانسته اند، ضرر هنگفتي به هندوانه کاران ايراني وارد کرده است، ضرري که معاون وزارت جهاد کشاورزي ميگويد براي جبران آن قرار است از کشورهاي عربي شکايت شود البته اگر شکايت بشود و نتيجه اي همچون دادگاه هاي آمريکا و کرسنت نصيب دستگاه ديپلماسي کشور نشود.